یکی از بحث هایی که در حوزه فرهنگ چالش برانگیز است رابطه دولت با تشکل ها و کانون های فرهنگی مردمی است. در این زمینه چند دیدگاه وجود دارد:
1) عده ای می گویند اصلا کار فرهنگی وظیفه و کار دولت است و تشکل های مردمی بایستی زیر بیرق حکومت رفته وطبق نظر آن فعالیت داشته باشند.
2) عده ای عنوان می کنند دولت هیچ مسئولیتی در عرصه فرهنگی ندارد و گروه های مردمی به طور آزادانه بایستی بتوانند فعالیت داشته باشند
3) عده ای معتقدند وظیفه دولت تنها نظارت است و تشکلها و گروه های مردمی بایستی بدون داشتن انتظار حمایت دولتی اهداف خود را پیش ببرند.
4) عده ای بیان می دارند که درست است رویکرد فعالیت های فرهنگی بایستی مردمی باشد اما حکومت هم وظیفه دارد هم در زمینه فرهنگ ورود کند و هم هم از تشکل هایی که اهداف و برنامه هایشان همسو و موافق با ارزش های حکومت است حمایت و پشتیبانی داشته باشد.
اعتقاد عده ای بر این است که در امور تشکل های مردمی در صورتی که پای حمایت های دولتی به میان بیاید ماهیت مردمی بودن آن تشکل ها از بین خواهد رفت.
عده ای نیز معتقدند با توجه به اینکه در عرصه تهاجم فرهنگی به سر می بریم دولت وظیفه دارد برای مقابله با تهاجم دشمن اهتمام داشته باشد. استفاده از نیروهای مردمی نیز یکی از راهبردهای مهم است. همچنین گفته می شود که در زمان جنگ تحمیلی و دفاع مقدس درست است که داوطلبین مردمی بدون چشمداشت مادی با دشمن می جنگیدند اما سلاح و مهمات و امکانات توسط حکومت فراهم می شد. در عرصه فرهنگ نیز که در جنگ فرهنگی به سر می بریم رویکرد بایستی اینگونه باشد.
نکته ای که ما می خواهیم بدان تاکید کنیم این است که وقتی ماهیت یک نظام سیاسی مردمی است، به ویژه نظامی مانند جمهوری اسلامی ایران که نظامی اعتقادی- مردمی است و مردم نه به خاطر منافع مادی بلکه برای نیل به اهداف معنوی و آرمان های خود اقدام به فداکاری و جانفشانی برای ایجاد چنین حکومت مبتنی بر ارزش های دینی نموده اند ، باید نهادهایی فرهنگی جهت حفاظت از این ارزش ها وجود داشته باشد نه اینکه حکومت به طور خنثی و بی تفاوت مئابانه عمل کند.
همچنین وقتی قرار است رابطه ای بین حکومت و مردم وجود داشته بشد این رابطه بایستی مبتنی بر هم افزایی در نائل شدن به اهداف باشد. اهدافی چون حفاظت و ترویج روحیه ایثار و مقاومت، صیانت از عفاف و حجاب، سبک زندگی ایرانی- اسلامی و... . اینجاست که اگر حکومتی می خواهد ین ارزشها را نهدینه کند و از آن صیانت ورزد بایستی به پتانسیل مردمی و مدافعان آن نظام تکیه کند. این رویکرد ضمن هزینه کمتر کارایی بالاتری نسبت به ورود مستقیم دولت دارد.
در نقطه مقابل مشاهده می کنیدشمنان نظام به تشکلها و عناصر نفوذی که بتوانند اهداف استعماری و شومشان را دنبال کنند حمایت همه جانبه می کند. آنها دارند به طور علنی میزان ردیف بودجه اختصاصی به این کار را که تصویب کرده اند بعضا اعلام می کنند. حمایت آنها محدود هم نیست. بلکه به هر نفر ماهیانه میلیون ها تومان کمک می کنند که بخشی از آن را به عنوان حقوق و مزایا و قسمتی را هم به عنوان هزینه های جاری و اجرایی خرج کنند.
پس اتکا به نیروهای مردمی ضرورتی اجتناب ناپذیر برای هر حکومت مردمی است. البته بایستی از فعالیت هایی حمایت شود که که در راستای اهدف نظام است و برنامه های خنثی یا دارای اولویت دست چندم در مختصات اهداف نظام در اولویت حمایتی نباشد. وقتی دغدغه رهبری و نظم اسلامی سبک زندگی دینی، عدالت طلبی، استکبار ستیزی، عفاف و حجاب و... است بایستی از تشکلهایی که در این عرصه قدم برمی دارند حمایت شود.
متاسفانه شاهد آنیم که به جای حمایت از مدافعان نظام از فعالیت های خنثی و یا بعضا ضد ارزشی حمایت بیشتری می شود. مثلا از یک تیم ورزشی حمایت می شود ولی از یک کانون فرهنگی فعال در عرصه نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی حمایت نمی شود و امثال آن که فراون است.
ما در کشورمان نیروها و عناصر مردمی که حاضرند به صورت عندالله و بدون توقع دریافت هیچ حقوقی حاضرند برای اسلام و ارزش ها قدم بردارند به لطف الهی فراوان داریم ولی جفاست که نظام اسلامی آنها را در مقابله با سیل سهمگین هجمه دشمن تنها بگذارد و بی انصافی است بدون حمایت توقع فعالیت منسجم از آنها داشته باشد. وقتی نیروهای مردمی امکانات نداشته باشند کم کم سرخورده می شوند و فعالیتشان دچار رکود می شود.
حکومت بایستی بداند یک تشکل فرهنگی می تواند با هزینه ای بسیار پایین تر از دستگاه های عریض و طویل کارهای شاخص و اثرگذار را اجرا کند. همچنین با توجه به اینکه تکلیفی بر یک فرد به جز وسعت و امکاناتش وجود ندارد، بایستی دولت در افزایش وسع و توان نیروهای مردمی در زمینه جهاد فرهنگی اهتمام بورزد.
البته رهبر معظم انقلاب نیز بر حمایت از نیروها و جوانان انقلابی تاکید زیادی دشته اند. همچنین تکلیف کرده اند که از تولیدات و محصولات ارزشی حمایت شود و از تولید و عرضه محصولات ضد ارزشی جلوگیری شود.لذا انتظار بر این است که مسئولین این نکات را مدنظر قرار بدهند و با جدیت از تشکل های مردمی انقلابی حمایت کنند.